Strzyżyński Roman

sierż. Strzyżyński Roman, 1914/371/III, 1K, Poległ 13.V.44 na polu chwały w walkach pod m. Cassino (Włochy) i dnia 14.V.44 został pogrzebany na cment. woj. 5KDP w AQVAFUNDATA (Acquafondata) (Włochy) wsp. 965.265, Dz. I, Rz.B, grób 15. Rozk. 13 B.S. Nr 101/44.

 Źródło: "Z Ziemi Pleszewskiej Pod Monte Cassino" http://ptk.pleszew.pl/montecassino1.pdf

ROMAN STRZYŻYŃSKI urodził się 24 lipca 1914 roku w Pleszewie jako syn Władysława i Stanisławy z Vogtów. Ojciec jego był z zawodu stolarzem. Miał dwie siostry Helenę i Zofię oraz brata Zygmunta. Rodzina Strzyżyńskich mieszkała przy ulicy Kaliskiej nr 52. Matka zmarła w 1923 roku podczas epidemii zakaźnej choroby. Roman Strzyżyński ukończył 7-klasową Powszechną Szkołę Męską im. Jana Kasprowicza w Pleszewie. Był uczniem zdolnym. Uczący go nauczyciel Włodzimierz Jacorzyński chwalił jego postępy w nauce, obiecywał dalszą pomoc. Następnie Roman uczęszczał do Szkoły Wydziałowej mieszczącej się przy ulicy Ogrodowej. Miał zamiar zostać zecerem w drukarni. Szkoły Wydziałowej jednak nie ukończył, gdyż postanowił szybko się usamodzielnić ze względu na trudną sytuację materialną w rodzinie. Rozpoczął pracę w Banku Pożyczkowo Spółdzielczym w Pleszewie. Był tam najpierw gońcem, później szybko awansował. Z banku odszedł w 1936 roku powołany do służby wojskowej w 56 Pułku Piechoty w Krotoszynie. Po pół roku przeniesiono go do jednostki wojskowej w Poznaniu, gdzie pracował w księgowości. Ukończywszy zasadniczą służbę wojskową przeniósł się do Gdańska i pracował tam w Przedsiębiorstwie Transportowym u Hartwiga. Przebieg drogi życiowej Romana Strzyżyńskiego od chwili wybuchu II wojny światowej nie jest szczegółowo znany. Wiemy, że przedostał się z Polski do Turcji, skąd o swym pobycie w Ankarze zawiadomił w liście zaprzyjaźnioną z nim Władysławę Radomską, z którą pracował w Banku Pożyczkowym w Pleszewie. Na fotografii w zbiorach prywatnych po sierżancie Franciszku Zimniaku widać Romana Strzyżyńskiego już w mundurze polowym z oznakami 5 Kresowej Dywizji Piechoty w stopniu plutonowego razem z F. Zimniakiem i Łukaszem Żurkiewiczem w Tel-Awiwie w 1943 roku. Roman Strzyżyński zaciągnął się zatem na Bliskim Wschodzie do 2 Korpusu Polskiego generała Władysława Andersa i w jego szeregach brał udział w kampanii włoskiej. Zaprzyjaźniony z nim Ł. Żurkiewicz spotkał się z nim pod Monte Cassino na dwa dni przed jego śmiercią. Pili wtedy razem po przyjacielsku wino. W dniu 13 maja 1944 roku Roman Strzyżyński – żołnierz 13 batalionu 5 Wileńskiej Brygady Piechoty – poległ w pierwszym polskim natarciu bitewnym przez wzgórze „Widmo” na wzgórza San Angelo. Został śmiertelnie ranny postrzałem w brzuch. W 1950 roku Konsulat Generalny RP w Londynie poinformował rodzinę o zapisanym dla niej przez Romana Strzyżyńskiego spadku składającym się z depozytu gotówkowego i pamiątkowego. Grób Romana Strzyżyńskiego znajduje się na cmentarzu żołnierzy polskich pod Monte Cassino. Zginął mając trzydzieści lat. Otrzymał pośmiertnie stopień sierżanta i następujące odznaczenia polskie i brytyjskie: Krzyż Walecznych, Krzyż Pamiątkowy Monte Cassino 1944, Medal Wojska, The 1939-45 Star (Gwiazdę za Wojnę 1939-45), Italy Star (Gwiazdę Italii), Defence Medal (Medal Obrony), The War Medal 1939-45 (Medal za Wojnę 1939-45). USC w Pleszewie, Księga urodzin z 1914r.; M. Wańkowicz, Monte Cassino, Warszawa 1990, s. 417-435 (Wykaz żołnierzy poległych pod Monte Cassino); Relacje ustne: Zygmunta Strzyżyńskiego (brata R. Strzyżyńskiego) z I994r., Mariana Żurkiewicza z 1996r:, Heleny Sarniewicz (pracownicy Banku Pożyczkowego w Pleszewie) z !996r. (w posiadaniu autorki); Dokumenty i materiały znajdujące się w posiadaniu Z. Strzyżyńskiego w Krotoszynie: List urzędowy z dn. 12 października 1950r. z Konsulatu Generalnego RP w Londynie dot. spadku po zmarłym R. Strzyżyńskim; Fotografie grobu R. Strzyżyńskiego na cmentarzu Monte Cassino; Zbiory prywatne Barbary Zimniakowej w Pleszewie: Fot. R. Strzyżyńskiego z okresu jego służby na Bliskim Wschodzie (1943); Brytyjskie Ministerstwo Obrony, pismo z 16 stycznia I998r. (w posiadaniu autorki); Instytut Polski i Muzeum im. gen. Sikorskiego w Londynie, pismo z 11 lutego 1998r. (w posiadaniu autorki).

Strzyżyński Roman - Archiwum